SAMAÍN

SAMAÍN 2014  
 Queredes saber que ben o   pasamos , pois adiante !!!


Os nosos pequechos meten MEDO !!!                       

                          A nosa biblioteca estaba chulísima !!!

Samaín 2014

A BIBLIOTECA ESCOLAR ...MATEMÁTICO

1,2,3 ... Matemáticas imos ler !!!




Propóñoche un reto  : un mes , un libro !!!

Preme na imaxe e mergúllate no mundo das MATEMÁTICAS !!!

A CIENCIA EN GALICIA

María José Alonso advierte del riesgo de destruir nuestro tejido investigador

La catedrática, que mañana ingresa en la RAGC, teme que España pierda en unos años una generación de científicos

 

 

Con una larga lista de premios a su destacada labor investigadora –entre ellos el Gallegos del Año del Grupo Correo Gallego–, la catedrática de Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica de la Universidade de Santiago de Compostela María José Alonso ingresará mañana en la Real Academia Galega de Ciencias (RAGC).

 

 

Una invitación a formar parte de esta institución que ella entiende "no como un reconocimiento hacia mi persona, sino a la trayectoria de un grupo de investigación y los logros que los cientos de personas que han formado parte del mismo durante los más de 25 años de trabajo han ido consiguiendo en él".

 

Además, y en una conversación telefónica con este periódico, María José Alonso quiso hacer extensible dicho reconocimiento "a todas aquellas personas que me han formado, con quienes inicié mi trabajo y con quienes pude formar mi grupo de investigación, puesto que cualquier distinción a un grupo de investigación lo es también para todos los que han contribuido a alcanzarla".

Personas como el profesor y también académico de la RAGC Franco Fernández, que será el encargado de darle mañana la bienvenida a la academia, y por quien la investigadora asegura sentir un enorme aprecio, "primero como profesor, y después también como compañero, y me halaga especialmente que sea él el que me presente".

Al margen de su ingreso en la RAGC –en el que hablará sobre La naturaleza como fuente de inspiración en el diseño de nanomedicamentos–, y respecto a la situación actual de la investigación en España, la catedrática de la USC consideró que "los investigadores jóvenes se ven lamentablemente en la necesidad de salir al extranjero, y lo que a mí me gustaría es poder sacar de esta situación tan crítica, de estos momentos difíciles, lo mejor".

En este sentido, y tras pedir a los políticos que no hagan que esta marcha de jóvenes talentos sea definitiva, explicó que "yo siempre les digo a mis discípulos que quejarse no sirve de mucho; hacer una queja efectiva sí, pero no puedes estar lamentándote todo el día, así que hay que poner más empeño que nunca, y la investigación genera una satisfacción tan grande que, si te gusta, debes poner todo el empeño".

Por ello, invitó a que "teniendo en cuenta que estamos en crisis, aprovechemos la ocasión para ir al extranjero y hagamos que en dos o tres años la situación en España vuelva a ser apetecible para nuestros investigadores", ya que advirtió que, de lo contrario, "se perderá toda una generación de investigadores".

Un grave peligro al que nos enfrentamos y que conllevará, según María José Alonso, que "si no recuperamos ya la situación de hace cinco años, después nos va a costar muchísimo porque, además, se pierde el ambiente de trabajo y las infraestructuras generadas durante décadas".

Por último, subrayó que "si no reconocemos que es gracias al talento, la ciencia y la investigación como los países crecen, estaremos destruyendo un tejido investigador que es muy difícil de recuperar porque los cimientos de un tejido potente no se basan en cuatro investigadores aislados".

CIENCIA EN GALICIA

 

Día do Científico Galego 2014

 

A Real Academia Galega das Ciencias ( RAGC) homenaxea ó científico Luis Iglesias Iglesias

 

  Foi o naturalista que describiu a vida social das formigas

 Catalogou novas especies de insectos e loitou contra as pragas agrícolas

O naturalista Luis Iglesias será o protagonista este ano do Día do Científico Galego. A Real Academia Galega de Ciencias (RAGC) aprobou por unanimidade a elección de Iglesias pola súa contribución á entomoloxía e á loita contra as pragas agrícolas causadas tanto por insectos como por fungos, cunha especial atención a Galicia.

Luis Iglesias dálle nome ao Museo de Historia Natural da Universidade de Santiago (USC), a colección de patrimonio histórico-científico máis importante de Galicia, que ten previsto reabrir as súas portas na súa nova sede en datas moi próximas, coincidindo con esta celebración. O museo fora creado no século XIX, pero logo dunha etapa de decadencia polo abandono das autoridades universitarias e políticas recuperou o seu esplendor a principios do século XX en gran medida grazas á achega de Iglesias, que contribuíu cunha colección de cerca de 6.000 insectos clasificados e documentados.

A RAGC organiza este ano a sétima edición do Día do Científico Galego, co que a comunidade científica galega quere homenaxear as figuras máis destacadas da súa historia, difundindo a súa contribución para que a opinión pública poida percibir, a través dos exemplos máis destacados do pasado, o prestixio actual da investigación en Galicia e a necesidade de investir recursos nela para que o seu potencial sexa cada vez maior de cara ao futuro.

Logo de lembrar en edicións anteriores as figuras do matemático Enrique Vidal Abascal, do xeólogo Isidro Parga Pondal, do enxeñeiro agrónomo Cruz Gallástegui, do astrónomo Ramón María Aller Ulloa, do químico Antonio Casares e do humanista Padre Feijoo, este ano homenaxéase a figura máis destacada das Ciencias Naturais en Galicia.

Achados na fauna galega

Luis Iglesias Iglesias naceu na parroquia de Teis(Vigo) en 1895 e faleceu na cidade de Pontevedra en 1976. Aínda que comezou a carreira de Medicina na Universidade de Santiago de Compostela por tradición familiar, pronto se sentiu fortemente atraído polas Ciencias Naturais, ás que finalmente orientou os seus estudos a pesar da oposición inicial por parte do seu pai. Licenciouse en Madrid en 1917 e de volta en Santiago completou tamén a carreira de Medicina, aínda que só exercería como médico na guerra de Marrocos.

Iglesias descubriu novas especies de insectos e estudou a súa forma de vida

Mediante a súa tese de doutoramento, Iglesias foi o primeiro investigador en catalogar en España a familia de insectos coñecidos como curculiónidos, formada por gurgullos e picudos. A súa enumeración consiste en 135 xéneros con 1.117 especies destes insectos, moitos deles causantes de pragas moi prexudiciais para diferentes tipos de cultivos agrícolas. Este sería un dos detonantes que orientaron máis adiante o labor de investigación aplicada que Iglesias levou a cabo para controlar e erradicar estas e outras pragas.

Logo de doutorarse, o científico galego completou a súa formación en Italia. Durante os anos 30 fixo varias estancias de investigación en institutos de Nápoles, Roma, Florencia e Boloña. Nesta etapa iniciouse nos coñecementos que lle permitirían achegar os seus descubrimentos no campo dos insectos (entomoloxía) ás aplicacións agrícolas.

Ao seu regreso a Galicia, Iglesias exerceu como docente no Instituto de Segunda Ensinanza de Santiago, onde en 1928 se fixo coa Cátedra de Historia Natural, Fisioloxía e Hixiene, Xeoloxía e Bioloxía. En 1932 acadaba a Cátedra de Bioloxía Xeral da Facultade de Ciencias de Santiago, que ocupou ata a súa xubilación en 1965.

O seu labor investigador sobre os insectos foise centrando co paso dos anos na fauna galega, con descubrimentos significativos no campo dos coleópteros, concretamente os das familias Carabidae, Cerambycidae e Chrysomelidae. Son especialmente valiosos os seus estudos sobre o comportamento destes e outros insectos, que documentou en obras como “Escenas de la vida de los insectos” e “La vida social en el hormiguero”.

Loita contra as pragas

O seu traballo sobre as langostas españolas, os seus parásitos e os medios para combatelas, xunto con outro sobre as principais enfermidades das plantas de interese agrícola e a maneira de erradicalas convertérono nun entomólogo experto de referencia na loita contra as pragas dos insectos no campo.

Neste ámbito, Iglesias colaborou coa empresa Zeltia e dirixiu o Laboratorio de Fitopatoloxía e Consultorio de Pragas do Campo do Instituto de Estudos Rexionais, que el mesmo axudara a fundar. Durante cerca de trinta anos, o científico prestou a través deste consultorio un servizo divulgativo e práctico ao agro galego na loita contra as enfermidades provocadas nos cultivos por insectos e fungos.

Iglesias foi membro da Real Academia Galega (RAG), desde onde participou na creación da Real Academia de Ciencias de Galicia (RAGC), da que foi académico fundador. Ademais, foi reitor da USC en 1936, presidente do Seminario de Estudos Galegos (SEG) e tamén o primeiro presidente do Padroado Rosalía de Castro. Tamén lle foi outorgada a Gran Cruz de Alfonso X El Sabio.

O seu labor investigador e divulgador foi recoñecido pola USC en 1965, cando se acordou poñerlle o seu nome ao Museo de Historia Natural da universidade. Iglesias púxose á fronte del e continuou o labor de recuperación e desenvolvemento da colección iniciado polo seu mentor, Antonio García Varela.

A VOZ DA BIBLIOTECA

Anisia Miranda na Costa da Morte»

Neira Vilas traza unha homenaxe á súa compañeira reunindo un feixe de textos nos que recupera a intensa relación que tiñan coa Costa da Morte

03 de noviembre de 2014

En Xosé Neira Vilas vida e literatura son un mesmo universo. Van aparecendo tomos da súa obra que son como capítulos, como chantos dun longo camiño, como partes dun todo. A testemuña foi cobrando un peso fundamental na traxectoria do escritor nado en 1928 en Vila de Cruces, na parroquia de Gres, como é o caso das crónicas de América ou a súa memoria da emigración. É mais, hoxe dificilmente se entende a Galicia contemporánea, e sobre todo a do exilio, sen a achega de Neira Vilas. Pero tamén é importante a rica historia persoal do autor de Memorias dun neno labrego, ou o percorrido polo seu pasado, a súa nenez, no que leva da man á súa muller, a escritora Anisia Miranda. Precisamente, no caso que nos ocupa, recén saído do prelo, a esposa, falecida no 2009, é protagonista. Neira Vilas traza unha homenaxe á súa querida compañeira reunindo un feixe de textos nos que recupera a intensa relación coa Costa da Morte que mantiveron el e a súa dona dende a primeira vez que visitaron a comarca, en 1981, recén chegados de Cuba. No volume Con Anisia Miranda na Costa da Morte está o seu amor polas xentes desta terra, as súas literaturas, a súa paisaxe, a súa historia, os seus encontros e paseos, as creacións do alemán de Camelle, os oleiros de Buño, as illas Sisargas, as palilleiras, os faros...

CINE E MATEMÁTICAS

 

 Aquí vos ofrecemos unha mostra de películas relacionadas co lema deste ano : AS MATEMÁTICAS .

Seis persoas, descoñecidas entre si, espértanse unha mañá nun espazo pechado en forma de cubo.
O cubo está formado por compartimentos cúbicos que forman á súa vez un cubo nai de dimensións xigantescas. Estes habitáculos poden ser de dous tipos: libres ou con trampas, dependendo do numero de serie que posúa. Esas series de números teñen unha relación lóxica que tratan de resolver os ocupantes do cubo.

A moi oscarizada película dirixida por Ang Lee en 2012 ten grandes resabios místicos, pero quizais o maior deles non se pon explicitamente de manifesto: o irracional trascendente PI.

A aparición de PI é moi anecdótica pero non por iso deixa de ser moi interesante: a maxia dun número inagotable poucas veces se percibe con tanta forza.
Grazas a PI o noso protagonista cambia o seu apodo escatolóxico por outro menos burlesco.

Por outra parte, a película é para disfrutar cos efectos visuais en tres dimensións e para descartar a pobre trascendencia mística: para trascendencia de verdade está en PI… e ben definida.

Na escola, Mattia estudara que entre os números primos (os que só son divisibles por si mesmos ou pola unidade) hai algúns moi especiais, aos que os matemáticos chaman números primos xemelgos: son parellas de números primos que están case xuntos, pois entre eles só se interpón un número par. Son números como o 11 e o 13, o 17 e o 19, ou o 41 e o 43. Mattia pensaba que Alice e el eran así, dous curmáns xemelgos, sós e perdidos, xuntos pero non o bastante para tocarse de verdade... Adaptación cinematográfica do bestseller internacional "A soidade dos números primos", de Paolo Giordano. 

 

 A película de enredos e tópicos varios, como corresponde ao xénero, está protagonizada por unha moza á que lle gustan as matemáticas. Moitas escenas transcorren durante a clase e será ata a profesora de matemáticas a que faga de psicóloga para arranxar as cousas cando se desbocan.
Tamén asistiremos a un dos concursos de problemas con descoidada tradución ao español (ecuación por expresión cando hai que calcular un límite e similares). As imaxes si son máis rigorosas.

"Donald no País das matemáticas" é un magnífico curto de Walt Disney. Nel, Donald aventúrase nun mundo de fantasía, cuxo destino é un lugar incrible relacionado coas Matemáticas, onde as árbores teñen raíces cadradas e os ríos rebosan números. 
Tamén pasea por un mundo de "Inventos modernos" e atopa moito máis do que nunca imaxinou... O simpático Donald non pasará de meterse en leas grazas a, entre outros inventos, a empaquetadora automática ou a cadeira para perruqueiros. 

Simpática e colorista comedia musical nos inicios deltechnicolor. Unha trama inxenua pero efectiva para cine familiar e a deliciosa cor dos inicios fan moi agradable unha película previsible.
Un profesor dun ríxido internado inglés abandona a aula para ser pallaso e amar á bela acróbata dun circo italiano.

Un director, parece que de gran prestixio, dá un concerto en EEUU e recibe a noticia da morte da súa nai. Máis tarde un descoñecido chega cun libro e unha fotografía. Nese momento prodúcese un flashback que nos transporta á Francia dos anos 40.
En 1949, Clément Mathieu, profesor de música en paro, empeza a traballar como vixiante nun internado de reeducación de menores. Especialmente represivo, o sistema de educación do director Rachin apenas logra manter a autoridade sobre os alumnos difíciles. O mesmo Mathieu sente unha íntima rebeldía ante os métodos de Rachin e unha mestura de desconcerto e compaixón polos mozos. Nos seus esforzos por achegarse a eles, descobre que a música atrae poderosamente o interese dos alumnos e entrégase á tarefa de familiarizarlos coa maxia do canto, á vez que vai transformando as súas vidas para sempre.

 
Unha carta en xaponés coa fórmula de Euler na lingua universal das matemáticas.

É un bo momento para recordar dous momentos matemáticos: a brutal certeza do fundimiento e os cálculos que o enxeñeiro fai coa axuda da regra de cálculo.
A curiosidade do momento é que o único cambio -salvo a conversión 3D- sexan os correspondentes aos estrelados ceos nocturnos. Cameron atende así a petición dun coidadoso astrónomo: non vale calquera ceo, debe poñerse a imaxe estelar real que se axusta á latitud, hora e data do fundimiento

Unha mente marabillosa é un drama intensamente humano sobre un auténtico xenio, inspirado na vida do matemático John Forbes Nash Jr. O atractivo e altamente excéntrico Nash fixo un descubrimento asombroso ao comezo da súa carreira e fíxose famoso en todo o mundo. Pero o seu fulgurante ascenso á estratosfera intelectual sufriu un drástico cambio de curso cando a brillante mente de Nash viuse atacada pola esquizofrenia. Enfrontándose a un reto que destruíse a calquera outro, Nash loitou por recuperarse coa axuda da súa devota esposa Alicia. Tras varias décadas de penalidades logrou superar a súa traxedia e recibiu o premio Nobel (de Economía, recorda que non existe o de Matemáticas) no ano 1994. Hoxe en día Nash é un lenda viviente que segue entregado ao seu traballo.

VENRES MATEMÁTICOS !!!

SUDOKU (sū = número, doku = só).

                         O sudoku é un crebacabezas

    matemático que se popularizou 

    en Xapón en 1986. 

 En 1984 o periódico xaponés Monthly Nikolist 

publicou unha sección de pasatempos chamada

 Sūji wa dokushin ni kagiru (数字は独身に限る)

 "os números deben estar sós" 

(literalmente dokushin (独身) = "célibe, solteiro") ).

 Foi Kaji Maki, presidente de Nikoli, 

quen lle puxo o nome. 

        O nome abreviouse a Sūdoku (sū = número, doku = só).

En que consiste este pasatempo matemático ?

       Consiste en encher unha cuadrícula de 9x9 celas

        divididas en subcuadrículas de 3x3 coas cifras 

        do 1 ó 9 a partir dalgúns números xa dispostos 

        nalgunhas celas.Non se pode repetir ningunha cifra 

        na mesma fila, columna ou subcuadrícula.  

       Cada venres atoparedes sudokus 

          ( distribuídos por nivel de dificultade )
  no espazo lúdico da Biblioteca.


 
 O Equipo de Dinamización da Biblioteca invítavos 

        a participar nos venres matemáticos !!!